DÜŞÜNCEYİ GELİŞTİRME YOLLARI
Düşünceyi geliştirme yolları, tanımlama, karşılaştırma, örnekleme, tanık gösterme, benzetme ve sayısal verilerden yararlanma olmak üzere 6 tanedir.
1. Tanımlama : Bir varlığın veya kavramın ayırt edici özellikleriyle ifade edilmesine tanımlama denir.
-Sorularda tanımlama olup olmadığını anlamak için ”Nedir” veya ”Ne demektir” soruları sorulur.
“Destanlar, tarihten önce ve tarihin başlangıcı sırasında bir milletin geçirdiği maceraları, yetiştirdiği kahramanları; doğa, evren ve toplum olayları hakkında düşündüklerini ve bunlar karşısında aldığı vaziyetleri anlatan din ve kahramanlık hikâyeleridir.”
2. Karşılaştırma : Aynı kavramları ya da farklı kavramları ortak ya da farklı yönleriyle karşılaştırmaktır.
-En, daha, gibi gibi kelimeler sıkça kullanılır.
-En güzel günlerim orada geçti.
3. Örnekleme : Bir düşünceyi ifade edebilmek için çeşitli kavramlara, olay ya da isimlere yer verip düşünceyi somutlaştırmaktır.
-İnandırıcılığı artırmak için kullanılır.
-Genellikle düşünce paragrafında bulunan örnekleme, ele alınan bir düşünceyi desteklemek ve açıklamak için örnekler vermektir.
-Cümlede örnekleme olup olmadığını cümleye "örneğin" sözcüğünü ya da eş anlamlılarından birini getirerek anlayabiliriz.Cümle bu sözcükleri kabul ediyorsa örnekleme vardır.
Kültür, bir toplumun yaşama biçiminde, davranışlarında belirginleşir, giyinişine, yiyip içmesine, çalışmasına, hatta jestlerine yansır. Bir Türk 'hayır' anlamında başını yukarı kaldırır. Amerikan kültüründe ise aynı amaç için baş iki yana hareket ettirilir. İki erkeğin kol kola girip gezmesine Anglosakson ülkelerinde rastlayamazsınız.
4. Tanık Gösterme (Alıntı yapma) : Genelde örnekleme ile karıştırılır.
İleri sürülen bir düşünceyi inandırıcı kılmak için, ünlü bir kişiden söz ederek, o kişinin sözünü aktarmaktır.
Sanat topluma yönelik olmalı. Namık Kemal’in tiyatronun eğlendirirken eğittiğini söylemesi, toplumculuğunun bir göstergesidir.
5. Benzetme : Anlatımı güçlü kılabilmek için iki veya daha fazla şeyin birbirine benzetilme durumudur.
-''Gibi, sanki, adeta, tıpkı'' sözcükleri benzetme cümlelerinde yer alır. yer alır.
-Kara bulutlar sarmıştı yurdumun ufkunu.
-Çalışıp babam gibi olacağım.
6. Sayısal Verilerden Yararlanma : Bir düşünceyi kanıtlayabilmek için anlatılanlarla ilgili istatistiksel bilgileri, anketleri, araştırmaları, sayısal verileri yazı içinde aktarmak, sayısal verilerden yararlanma tarzını ortaya çıkarır.
-Bu yolu kullanmanın amacı, anlatılanları kanıtlamaktır.
Tanzimat döneminde yazar ve şairlerimizin %79.5′u İstanbul’da, %7.1′i Anadolu’da doğmuştur. Cumhuriyetten sonra ise bu oranlarda büyük bir değişme olmuş İstanbul doğumluların oranı %29, Anadolu doğumluların oranı ise %67 olmuştur. Bu bize Türk edebiyatının halkçı bir nitelik kazandığını göstermez mi?
