NOKTALAMA İŞARETLERİ
KPSS ye hazırlanırken çoğu insanın ben zaten biliyorum diyerek çalışmadığı ve sınavda da bir kaç yanlışından birinin bu tarz sorular olduğu bir konu noktalama işaretleri . O yüzden dikkatli incelemenizi tavsiye ederim.
1. Nokta (.) : En temel noktalama işareti olan nokta çeşitli yerlerde kullanılır. Bunlar;
a. Cümlelerin bitiminde kullanılır.
Sadakatin olmadığı bir sevgi uzun ömürlü olamaz.
b. Bazı kısaltmaların sonuna gelir.
Prof. Kırkpınar Mah. İpek Sokak'ta konuşma yaptı..
c. Sayılardan sonra inci/uncu anlamı katmak için kullanılır.
Bu sınavda 10. olman yarıştan koptuğun anlamına gelmez.
d. Tarihlerde gün, ay ve yıl arasında saatlerde ise saatle dakika arasında kullanılır.
10.05.1998 yılında dünyaya geldi.
Saat 10.45'de geleceğini söyledi.
2. Virgül (,) : Virgülün kullanıldığı yerler şunlardır;
a. Ardarda sıralanan eş görevli kelimeler ve sözcük grupları arasına konur.
Karpuz,kavun,nar ve üzüm vazgeçilmezlerim.
b. Sıralı cümlelerin ayrılmasında kullanılır.
Eve geldi, eşofmanlarını giydi ve hemen dışarı çıktı.
c. Cümle içinde ara sözleri ve ara cümleleri ayırmak için kullanılır.
Ahmet yüzüğü,yüzükten ilerleyen bölümlerde bahsedilecektir, eline aldı.
d. Tırnak içine alınmamış aktarma cümlelerinden sonra kullanılır.
Akşam geldiğimde hazır olmazsa olacakları sen düşün, dedi.
e. Anlam karışıklığına yol açan cümlelerde bu karışıklığı gidermek için özneden sonra kullanılır.
Antrenör, yardımcısını çağırdı.
f. Hitap kelimelerinden sonra kullanılır.
Aziz dostum,Mehmet...
g. Cümlede yüklemden uzak düşmüş özneden sonra konur.
Geceleyin,gökyüzündeki ihtişamıyla kendini gösteren yıldızları seyrediyordu.
3. Üç Nokta (...) :
a. Üç nokta tamamlanmamış cümlelerin sonunda kullanılır.
Ey kimsesiz, avare çocuklar, hele sizler, hele sizler…
b. Örneklerin bitmediği devam edeceği anlamına gelecek şekilde kullanılır.
Bu gezide her öğrenci bir yemek getirmişti: köfte, dolma, helva…
4. İki Nokta (:) : İki noktanın kullanıldığı yerler;
a. Cümlenin sonunda örnek verilecekse cümlenin sonunda kullanılır.
Millî Edebiyat akımının temsilcilerinden bazıları şunlardır: Ömer Seyfettin, Halide Edip Adıvar, Ziya Gökalp, Mehmet Emin Yurdakul, Ali Canip Yöntem...
b. Bir kişinin sözü tırnak içinde belirtilmişse o sözden önce konur.
Atatürk: “Yurta sulh, cihanda sulh”
c. Cümlenin sonunda açıklama yapılacaksa cümlenin sonunda kullanılır.
Tam kapıdan çıkmak üzereyken sordu: Akşam erken gelecek misin?
5. Noktalı Virgül (;) : Noktalı virgülün kullanıldığı yerler;
a. Cümle içinde virgülle ayrılmış takım ya da türleri birbirinde ayırmak için kullanılır.
Manavdan elma,armut,limon;domates,biber ve marul aldık.
b. Aralarında virgül bulunan sıralı cümleleri ayırmak için kullanılır.
At ölür, meydan kalır; yiğit ölür şanı kalır.
c. Çünkü, fakat, lakin, ama, yalnız, ancak gibi bağlaçlardan önce kullanılır.
Öğrenci takibi önemlidir; çünkü zararlı alışkanlıklar kazanabilir.
d. Diğer ögelerle öznenin karışmaması için özneden sonra kullanılır.
Ahmet;Metin,Cengiz ve Mustafa'dan daha iyi futbol oynar.
6. Soru İşareti (?) : Soru bildiren cümlelerin sonunda kullanılır.
7. Ünlem İşareti (!) : Duygu bildiren cümlelerin sonunda kullanılır.
– Eyvah! yarın okul varmış.
– Ey Türk Gençliği!
8. Tırnak İşareti ('' '') :
a. Başka bir kişiye ait cümleleri aktarırken aktarma cümleyi belli etmek için kullanılır.
– ''Ordular ilk hedefiniz Akdenizdir ileri'' diye bağırdı Gazi Mustafa Kemal
b. Cümle içinde özellikle belirtilmek istenen kelimelerde kullanılır.
Yeni bir ''barış umudu'' doğdu.
c. Eser isimleri tırnak içine alınabilir.
– ''Adam Fawer'in ''Olasılıksız'' adlı eseri tam bir başyapıt.
9. Parantez (Yay Ayraç) ( ( ) ) :
a. Cümlenin yapısıyla alakalı olmayan açıklamalar parantez içinde yazılır.
Göktürkler (doğu-batı) ikiye ayrıldılar.
b. Bir kelimenin eş anlamlısını belirtmek için parantez kullanılır.
Barış (sulh) yapmak istiyorlarmış.
